Οι Επιλογές

Παλιά, ήξερα τον Μητσάρα... Περίεργος τυπάκος, αλλά γαμώ τα άτομα. Ακόμα τον ξέρω βέβαια, απλά δεν τυχαίνει να μιλάμε πια. Έχω χάσει τα ίχνη του. Ο Μητσάρας ήταν παλικαράκι από τα λίγα, ψιλόλιγνος, υποχόνδριος, δίχως κάποιας μορφής αίσθηση του χιούμορ, μαλθακός, αντικοινωνικός σε εμφανή βαθμό μα όχι αγενής, προσκολλημένος σε κανόνες, βιβλία οδηγιών, ημερομηνίες λήξης και επιστημονικές έρευνες πανεπιστημίων με περίεργα ονόματα σε περιοχές που κάποια στιγμή θα έψαχνε να βρει σε ποια χώρα ανήκουν... Δεν ήταν χαζός. Όχι, σε καμία περίπτωση δεν ήταν. Απλά, σε κάποια φάση της ζωής του είχε χάσει την πτήση που όλοι έχουμε πάρει. Και τώρα έρχεται με το τρένο. Μας βλέπει εκεί ψηλά, έχει ακούσει για το τι γίνεται εκεί μέσα, μα είναι πρακτικά αδύνατο να συλλάβει πως αισθανόμαστε πλάι στα σύννεφα ή πως βλέπουμε τον κόσμο από το παράθυρο. Παρομοίως κι εμείς είναι αδύνατο να αντιληφθούμε την πορεία του. Όμως ο Μητσάρας είναι ένας. Και εμείς είμαστε όλοι.



Σιγά-σιγά οι περιστάσεις τον ανάγκαζαν να προχωράει μπροστά, να προσαρμόζεται, όσο αυτό ήταν δυνατό. Πάντα, όμως, θα βρισκόταν κάμποσα στάδια πίσω. Άλλες φορές η διαφορά φαινόταν χαώδης, άλλες ανεκτή. Κοιτώντας πίσω στο χρόνο, τώρα πια, δύο πράγματα μου κάνουν εντύπωση για τη συμπαθητικότατη αυτή φιγούρα του. Πρώτον, το πόσο διαφορετικός ήταν ο κόσμος που έβλεπε αυτός σε σχέση με αυτόν που έβλεπα εγώ. Δεν αναφέρομαι στο γεγονός ότι αντιλαμβανόταν τα πράγματα με άλλον τρόπο. Μιλάω κυριολεκτικά: οι συμπεριφορές των υπόλοιπων ανθρώπων απέναντί του ήταν διαφορετικές. Όχι απαραίτητα κακοπροαίρετα, απλά είναι λογικό να προσαρμόζεις το τι θα πεις συναρτήσει του χαρακτήρα αυτού που θα το πεις. Είναι συγκλονιστικό αν το καλοσκεφτεί κανείς ότι, δεδομένου ότι ο χαρακτήρας του Μητσάρα ήταν τόσο διαφορετικός, αντίστοιχα ο κόσμος που έβλεπε ήταν άλλο τόσο διαφορετικός. Ενδεχομένως να ήταν ένας κόσμος σκληρός, αντιπαθητικός, ενδεχομένως να ήταν απλώς δυσνόητος, ακόμα και για "φυσιολογικά" δεδομένα. Πως να τον κατηγορήσει, λοιπόν, κανείς;

Το δεύτερο πράγμα που μου έκανε εντύπωση είναι απόρροια του πρώτου. Πόσο διαφορετικός είναι, άραγε, ο κόσμος που βλέπω εγώ; Είναι ευθέως ανάλογα διαφορετικός σε σχέση με το πόσο μεγάλο είναι το χάσμα μου με εκείνον; Και, αν είναι έτσι, τότε φταίει ο χαρακτήρας μου που αντικρίζω διαφορετικό κόσμο ή φταίει το ότι αντικρίζω διαφορετικό κόσμο που έχω τέτοιο χαρακτήρα; Κατά πάσα πιθανότητα ισχύουν και τα δύο και οδηγούν σε μια δυναμική ισορροπία που αποτελεί την πραγματικότητα. Εξάλλου τίποτα δεν μπορεί να ορισθεί χωρίς σημείο αναφοράς, χωρίς ένα δόγμα να ακουμπήσεις το σάπιο σου κουφάρι όταν εξουθενωμένος πια από την αμφισβήτηση ανακαλύπτεις τον Μητσάρα που έχεις μέσα σου.

Ναι, μια πτυχή του εαυτού σου, όσο κι αν δυσκολεύεσαι να το πιστέψεις, είναι ο Μητσάρας. Ο χαμηλών τόνων, ντροπαλός, απροσάρμοστος, βλαμμένος Μητσάρας. Σου δίνει μεγάλη ψυχική ανάταση, απερίγραπτη πνευματική γαλήνη το να βρεις τα κότσια να το παραδεχτείς. Μα, πάνω απ’ όλα, σε κάνει να αγαπήσεις τον πάτο. Γιατί, μήτε με τρένα μήτε με αεροπλάνα πορευόμαστε. Αν είμαστε κάπου, είμαστε σ’ ένα κοκκινωπό απ’ τη σκουριά υποβρύχιο.

Και αν υπάρχει κάτι σ’ αυτόν τον γαμημένο εαυτό να αγαπήσουμε, είναι τα γελοία ψεγάδια του. Οι ακατανοήτως ηλίθιες επιλογές. Το πείσμα να μην πας στην εκδρομή που ξέρεις ότι θα περάσεις καλά, απλά και μόνο επειδή είχες διακηρύξει ότι δε θα πας. Η ντροπή να μην την φιλήσεις την ώρα που έπρεπε, όταν σου είχε δείξει όλα τα σημάδια, επειδή είχες δημιουργήσει στο μυαλό σου ένα σωρό λόγους για το γιατί δεν έπρεπε να το κάνεις. Η εμμονή να μην αφήσεις το βράδυ το κινητό σου ανοιχτό στο κομοδίνο δίπλα απ’ το κρεβάτι για να γλιτώσεις από τη δολοφονική ακτινοβολία. Δίχως οι λέξεις πείσμα, ντροπή, εμμονή να περιγράφουν επακριβώς το τι σκέφτεσαι. Γιατί, στην πραγματικότητα δε σκέφτεσαι. Απλά αντιδράς.



Ναι, κρύβουμε ένα Μητσάρα μέσα μας. Όπως επίσης κρύβουμε μέσα μας όλους τους ανθρώπους που έχουμε συναντήσει. Γιατί η εικόνα που έχουμε για τον κάθε άνθρωπο προέρχεται από τη δική μας νοητική δεξαμενή. Απλά, αντιστοιχούμε στον καθένα ένα κομμάτι της. Συνεπώς, δεν έχει νόημα να αντιπαθείς. Ούτε να κριτικάρεις. Είσαι όλα τα αρνητικά που βλέπεις στον κόσμο. Το παν είναι να μη γίνεσαι αντιληπτός. Να τα συλλέγεις. Να τα αγαπάς. Να τα ενστερνίζεσαι. Και που και που, σαν διάττοντας αστέρας να κάνεις εκλάμψεις των καλύτερων στοιχείων σου. Έπειτα, να επιστρέφεις στη λανθάνουσα ύπαρξή σου. Είναι, νομίζω, μια καλή λύση…